دایرة المعارف روشنگری

ریتا تورن کویست ـ فرشور

(متولد ۱۹۳۵)

آمستردام، هلند

برنده جایزه «بوم طلائی»

(۱۹۹۳)

برگردان

میم حجری

· آدم از اندیشه‌ها سر در نمی‌آورد.

· حتی از اندیشه‌های خودم.

· اندیشه‌ها راه خاص خود را طی می‌کنند.

· آنها به من اصلا محل نمی‌گذارند.

· انگار نمی‌خواهند که با من سر و کاری داشته باشند.

· از بچه‌های دیگر بیشتر سر در می‌آورم، تا از خودم.

· من دقیقا می‌دانم که تام کواک چگونه می‌اندیشد.

· من می‌توانم اندیشه‌های او را پیشگوئی کنم.

· اندیشه‌های کووز و ریتا را هم همینطور.

· کووز تقریبا به هیچ چیز اهمیت قائل نمی‌شود و ریتا همه چیز را یاوه می‌پندارد.

· به این دلیل، خیلی از اندیشه‌ها به ذهن آنها خطور نمی‌کنند.

· اندیشه‌های مادر و مامان را هم اکثر اوقات می‌دانم.

· اندیشه‌های بابا را هم در حضور مادر می‌دانم.

· اما در غیاب مادر، یعنی وقتی که بابا با من تنها ست، آنگاه از اندیشه‌هایش نمی‌توانم خبری داشته باشم.

· در این جور مواقع، اغلب چیزهائی می‌گوید که من انتظار ندارم.

· چیزهای خوشایندی می‌گوید که به من مربوط می‌شوند.

*****

· امروز صبح، مادر از پله‌ها مثل مجسمه یخی پائین آمد.

· او چنان به من نگریست، که انگار من زمستانشاهم و همه چیز را به یخ بدل می‌سازم.

· نه زمستانشاه مهربان از کتاب محبوب من، تحت عنوان «گردش اوله در برف»، بلکه زمستانشاهی که به خنجر یخ، زخمی‌بر هر رهگذر می‌زند.

· موقع صرف صبحانه، جو سردی حاکم بود.

· چای چنان داغ بود، که یخزده جلوه می‌کرد.

· کسی در جملات کامل سخن نمی‌گفت.

· فقط کلمات کوتاه رد و بدل می‌شدند.

· کلمه‌ها مثل نان خشک بی پنیر و کره، خش و خش می‌کردند.

· آنگاه به من پیش احساس ترسناکی دست داد.

· و آن اینکه اگر من برنده جایزه باشم، مادر به مجسمه یخی بدل خواهد شد.

· آنگاه چنان به من نگاه خواهد کرد که انگار من مجسمه یخی ام.

· بعد من به مجسمه یخی بدل خواهم شد و مثل مجسمه یخی جلوی حضار خواهم ایستاد، با جایزه در دست.

· بهتر است بگویم، مثل مجسمه جایزه.

*****

· نقاشی مخفی من بیش از یک هفته است که در کشوی پائین میز، وارونه زیر انبوهی از دفاتر قرار دارد.

· اما اکنون بیرون می‌آورم و بالاخره مورد بازدیدش قرار می‌دهم.

· این تصویری است که تماشاچی با دیدنش احساس معلق بودن پیدا می‌کند.

· رنگین کمانی میان دو تپه سبز و دختری که رقص کنان از فرازش می‌گذرد.

· دخترک پاهایش را کج، زانوهایش را تا و دست‌هایش را باز کرده و در یکی از آنها چتر آفتاب بسیار کوچکی نگه داشته است.

· بعد پنجره اتاق را چهارتاق باز می‌کنم، شال راه راهم را بر زمین می‌اندازم و چتر کاغذی کوچولو را که در بستنی فروشی از بستنی بیرون آورده و با خود آورده ام، به دست می‌گیرم.

· با پاهای کج روی شال به راه می‌افتم.

· دست‌هایم را فراخ می‌گشایم و چتر کوچکم را تکان می‌دهم.

· ضمنا آسمان آبی را تماشا می‌کنم و جمله‌‌‌ای را که به ذهنم می‌آید، بر زبان می‌رانم:

· «رنگین کمان زیبا

· تارانده قطره‌ها را

· دارم هوای پرواز

· انگار، من در اینجا»

· ناگهان صدای مادر را می‌شنوم که تصحیحم می‌کند و می‌خواهد که من به جای واژه «تارانده» از کلمه «نوشیده» استفاده کنم.

· می‌گویم که می‌دانم، ولی واژه «تارانده» به لحاظ وزن بهتر و نیرومندتراست.

· زیبائی کاری که آدم برای خودش انجام می‌دهد، در همین جا ست.

· هیچ چیز محال نیست و آدم می‌تواند هر چه دلش خواست بگوید، بدون اینکه کسی «تارانده» اش را با «نوشیده» جاگزین سازد.

ادامه دارد.